De Landgenoten werkt met gemene gronden (commons)
De Landgenoten wil dat gemene gronden, die deel uitmaken van de commons, weer bestaansrecht krijgen. De Landgenoten is een stichting en coöperatieve vennootschap die grond ter beschikking stelt van boeren. Net als vroeger bestaan er enkele afspraken om de schaarse landbouwgrond te mogen gebruiken.
Adje Van Oekelen is bewegingsmedewerker bij De Landgenoten. Zij zegt dat De Landgenoten een burgerinitiatief is dat boeren vrije toegang tot landbouwgrond wil geven. De boeren moeten:
- biologisch werken op de grond,
- crowdfunding in eigen omgeving samen met De Landgenoten opzetten,
- aandeelhouder worden van de coöperatie,
- huurgeld betalen voor het gebruik van de grond.
De Landgenoten sensibiliseert de overheid en de media.
Gemene gronden zijn gronden die gemeenschappelijk gebruikt en beheerd worden door een groep gebruiksgerechtigden. Verschillende benamingen herinneren er ons nog aan: gemeent(e), heirnis, veld, aard, vroende, meent, marke, brink. In België en Nederland en de meeste andere Europese landen is deze vorm van eigendom nagenoeg verdwenen. In Groot-Brittannië is het nog een courant fenomeen. De eerste documenten over deze gronden dateren van de 13e eeuw.
Om De Landgenoten op te zetten waren er zeventien initiatiefnemers (o.a. Wervel) die de handen in elkaar sloegen. Ze willen onze boeren een loopbaanlange zekerheid geven om hun grond te kunnen bewerken. Ze richten zich naar startende boeren, landbouwbedrijven met generatiewissel, boeren in omschakeling, aandeelhouders, schenkers en grondeigenaren. De Landgenoten wil groeien naar honderd hectare om met de huuropbrengsten de werking van de organisatie volledig autonoom te financieren. In 2016 hadden ze al achthonderd aandeelhouders en honderdvijftig schenkers. En dat voor een initiatief dat in 2014 gestart is. Eén aandeel kost 250 euro en je kunt maximaal twintig aandelen kopen. Giften zijn fiscaal aftrekbaar vanaf 40 euro.
De Landgenoten maakt geen scheiding tussen landbouw en natuur. Ook gangbare boeren die milieuvriendelijk werken, zijn welkom. Zo steunt De Landgenoten Hoeve in de Zon, een gangbaar bedrijf met dubbeldoelkoeien, akkerbouw en sinds kort biologische hoogstambomen. Ze gaan zorgzaam om met hun oogsten en doen aan kringloop met resten. De pulp van de suikerbieten gaat bijvoorbeeld naar het vee. Ook verbreden ze hun landbouwactiviteiten om meer mensen uit de omgeving bij het bedrijf te betrekken. Voor de aankoop van de boomgaard met De Landgenoten konden de aandeelhouders en schenkers peter of meter worden van een boom in de boomgaard.