Handel mikt op schone soja
De grote traders zeggen ‘schone’ Braziliaanse soja te willen. Goedkope praatjes of realiteit?
• De sojacultuur in Brazilië verstoort heel wat evenwichten.
• De vijf grote uitvoerders engageren zich om geen soja meer te kopen die op ontboste terreinen werd geteeld.
• Marketingpraatjes of een echte evolutie naar een ecologisch verantwoorde teelt?
Op 24 juli jongstleden kondigde Greenpeace de geboorte van een “moratorium voor een verantwoorde sojateelt” aan in Brazilië. Dat land is de tweede grootste sojaproducent en -uitvoerder ter wereld, vlak na de Verenigde Staten. Soja is er de voornaamste teelt.
Na de gekkekoeienziekte, die Europa ertoe aanzette dierenmeel in het veevoeder van de voornaamste kweekdieren te verbieden, is het succes van dit oorspronkelijk Aziatische product aanzienlijk gestegen. Het gevolg is een reeks sociale en ecologische rampen: boeren worden van hun gronden verjaagd of tot slaven gemaakt, er worden massaal chemische producten en GGO’s gebruikt, tegenstanders worden omgebracht…
Om deze situatie een halt toe roepen, hebben de grootste verkopers van soja en soja-afgeleiden in Brazilië (ADM, Amaggi, Bunge, Cargill en Louis Dreyfus) zich na onderhandelingen met Greenpeace geëngageerd om geen soja van ontboste terreinen meer te kopen.
Begint Brazilië te zwichten voor de Europese druk die een verantwoorde sojaproductie vraagt? Het klinkt als een sprookje. Maar helaas geldt het moratorium slechts twee jaar, waardoor het heel wat van zijn inhoud verliest. Soja wordt normaal immers pas drie jaar na de ontbossing aangeplant. Volgens het persbericht dient het akkoord echter als overgangsperiode waarin men een controleorgaan wil opzetten om de regering te helpen om de naleving van de wet af te dwingen.
Maar daar zit nu net het grote probleem. Het Amazonewoud wordt vandaag de dag al beschermd door een arsenaal aan wetgevende instrumenten, maar deze omkadering is slechts theoretisch. Marina Silva, de Minister voor Ecologie van de regering Lula, beweegt hemel en aarde om de bliksemsnelle en verwoestende voortgang van de sojacultuur in het Amazonewoud af te remmen. Het dagblad ‘Libération’ analyseerde deze situatie op een kritieke manier en legt de verantwoordelijkheid bij president Lula, die meer voelt voor voorlopige legaliseringen zoals de toelating van GGO’s en die “ liever de groene vleugel van zijn regering de rug toekeert dan een waardevolle bron van cash te verliezen. ”
Als het moratorium wordt gerespecteerd, maakt het komaf met de intenties van de Braziliaanse soja-industrie die zich onlangs had voorgenomen om de productie met 70% op te drijven door de teelt uit te breiden met 8 miljoen hectaren. Ook dat roept vragen op bij de geloofwaardigheid van het moratorium. Toch heeft het de verdienste te bestaan en de publieke opinie in Europa een beetje wakker te schudden. Blijft de vraag of dat zal volstaan om de kolossale belangen van de teelt te counteren?
Meer info :
Indústria da soja anuncia moratória no desmatamento da Amazônia depois de pressão de consumidores
Amérique du Sud : l’irrésistible expansion du soja
Le Brésil, nouveau Far West du soja
La vague déferlante du soja brésilien
alterbusinessnews, 060905