Waarom is witblauw-steak zo goedkoop? – Veevoer van ginder? Liever wat minder!

De landbouwvakorganisaties stellen over witblauw in De Morgen (28/04/12) dat mensen eten om geen honger te lijden en dat smaak toch niet primeert op betaalbaarheid. Maar waarom is witblauw-vlees zo goedkoop? Vorige week werd in het Vlaams Parlement een tipje van de sluier gelicht door VN-rapporteur voor het Recht op Voedsel Olivier De Schutter, die er was op uitnodiging van de Vlaamse Groenen. De man beschouwde de massale ggo-sojastroom vanuit Latijns-Amerika naar Europa als een “subsidie voor onze intensieve veehouderij”.

Goedkoop door afwenteling kosten

Pleidooi voor Zondag Vleesdag

Hij pakte uit met enkele schokkende cijfers: Europa heeft zowat de oppervlakte van Duitsland nodig buiten haar grondgebied om de veevoeders te telen nodig voor onze veestapel. Die verorbert naast de in Vlaanderen alomtegenwoordige maïs, ook jaarlijks 40 miljoen ton eiwitrijk krachtvoer, voornamelijk ggo-soja. De Schutter verduidelijkte dat de grootschalige sojaplantages zo goedkoop kunnen produceren omdat de negatieve externaliteiten niet verrekend worden in de kostprijs. De ontbossing, plattelandsvlucht en armoede die de sojalandroof veroorzaakt, worden door niemand vergoed. Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) zou de reclamespotjes “Vlees van hier? Met plezier!” dan ook eerlijkheidshalve moeten aanvullen met de slogan “Veevoer van ginder? Liever wat minder!”.

Witblauw meer krachtvoer nodig

Het Belgisch witblauwras is gespecialiseerd om met krachtvoer in een recordtempo veel vlees te produceren. Philippe Baret van de UCL spreekt zelfs over technologische blokkering wegens de “afhankelijkheid van geconcentreerde krachtvoeders”[zie slides 17-28]. Witblauwspecialist professor Dirk Lips beaamt in Vilt dat het “inderdaad zo is dat het witblauwras meer krachtvoeder nodig heeft dan andere rundveerassen doordat het ras organen heeft die 15 procent kleiner zijn.” Momenteel komt een te grote hoeveelheid krachtvoer van ver en is het geen bijproduct, wel integendeel. Welke gewassen we ook telen voor onze veestapel, het kan alleen duurzaam als de productie krimpt. Uiteraard speelt de krachtvoerproblematiek het sterkst bij varkens, waarvan de consumptie wel daalt, maar de productie helaas stijgt.

Greenwash van algemeen nut?

Vlees dat hier wordt geproduceerd zonder onderscheid “van bij ons” noemen is dus een brug van 9000km te ver. Nochtans zijn er veehouders die bewijzen dat je perfect smaakvol rundsvlees kan produceren door koeien te laten grazen en de nodige voeders hier te telen. Zij sluiten perfect aan bij de culinaire trend van “minder en beter vlees” en passen in de broodnodige eiwittransitie. De VLAM-greenwash is dan ook weinig respectvol voor deze veehouders die hun best doen om echt vlees van hier te produceren. VLAM won niet voor niets de Greenwash Award 2012.

Met dank aan DeMorgen, die op 10 mei een variant van deze brief opnam.

Jeroen Watté