Ga naar de inhoud

De Europese Commissie moet de plannen van de lidstaten en regio’s kritisch beoordelen zodat ze de transitie van Farm to Fork waarmaken. Dat is de boodschap van deze open brief die we samen met organisaties uit heel Europa ondertekenden en stuurden naar de leden van de Europese Commissie. Je leest de brief hier.

Betreft: vraag aan de Commissie om zich in te zetten voor meer ambitie in de door onze regeringen ingediende landbouwbeleidsmaatregelen

Geachte commissarissen,

Wij – maatschappelijke organisaties die duizenden burgers uit de hele EU verenigen – richten ons tot u, commissarissen, en dringen er bij u op aan de lidstaten ertoe aan te zetten alle mogelijke kansen voor eerlijkere en groenere GLB-plannen te onderzoeken, in plaats van vast te houden aan de minimumvereisten die bij deze hervorming zijn overeengekomen. Het hele college van commissarissen, en u in het bijzonder vanwege uw verantwoordelijkheid voor onze landbouw, onze gezondheid en ons voedsel, ons milieu en ons klimaat, onze democratie en de doelmatigheid van de EU-begroting, zal beslissen over de goedkeuring van het landbouwbeleid dat door onze regeringen wordt ingediend.

Vorige week heeft de Raad van de EU de laatste stap gezet in de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) door de GLB-verordeningen op Europees niveau goed te keuren. Volgens commissaris Wojciechowski “hebben de lidstaten nu de kans om hun eigen strategieën te ontwerpen, uitgaande van hun eigen behoeften en sterke punten. Zij hebben de kans om doelstellingen vast te stellen en acties te ondernemen om echte resultaten te boeken”. Onze organisaties hebben op nationaal niveau onverdroten gewerkt om ervoor te zorgen dat een dergelijke ambitie tot uiting zou komen in de ontwerpen voor strategische plannen van de lidstaten. De resultaten zijn echter uiterst teleurstellend voor de uitdagingen en verbintenissen die voor het GLB in het verschiet liggen.

Ten eerste, wat de milieudoelstellingen betreft, is in artikel 92 het volgende bepaald: “De lidstaten streven ernaar om via hun strategische plannen voor het GLB een grotere algemene bijdrage te leveren tot de verwezenlijking van de specifieke milieu- en klimaatgerelateerde doelstellingen in vergelijking met de algemene bijdrage die zij in de periode 2014-2020 hebben geleverd”. Helaas blijkt bijvoorbeeld uit twee plannen die wij hebben kunnen beoordelen (het Franse en het Bulgaarse plan) dat de lidstaten in plaats daarvan de andere kant op gaan door minder geld uit te trekken voor klimaat- en milieugerelateerde maatregelen. Onze laatste hoop is dat de Europese Commissie geen strategische plannen voor het GLB zal goedkeuren die niet voldoen aan de zogenaamde “no-backsliding-clausule”, en evenmin eco-programma’s die praktijken omvatten waarvan de positieve effecten op het milieu niet wetenschappelijk zijn aangetoond.

Ten tweede moeten de strategische plannen voor het GLB, ondanks het feit dat de doelstellingen van de Green Deal niet verplicht zijn voor de lidstaten, de landbouwers ten minste de mogelijkheid bieden om extra steun te ontvangen als zij bereid zijn bij te dragen tot de overgang naar duurzame voedselsystemen, zij het op het gebied van biologische landbouw, dierenwelzijn, vermindering van pesticiden of chemische meststoffen, enz. Toch bieden de meeste strategische plannen voor het GLB, zoals ze nu zijn opgesteld, de boeren nog niet de helft van de benodigde steun! Het is de taak van de Europese Commissie om ervoor te zorgen dat de landbouwers kunnen bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Unie voor 2030.

Ten derde, wat de sociale dimensie van deze GLB-hervorming betreft, blijkt uit de ontwerpen voor strategische plannen voor het GLB ook dat de lidstaten niet van plan zijn om kleine en middelgrote familieboeren echt te steunen. In Spanje en Oostenrijk bijvoorbeeld zouden kleine landbouwbedrijven nog steeds te lijden hebben onder een oneerlijke verdeling van de rechtstreekse en herverdelende betalingen, en ook de landbouw met een hoge natuurwaarde wordt vergeten. U, commissarissen, moet ervoor zorgen dat dergelijke flagrante onverenigbaarheden met uw eigen verklaringen zullen worden rechtgezet voordat u de strategische plannen voor het GLB goedkeurt.

Tot slot schrijft de verordening voor dat de lidstaten “een transparant proces voor de opstelling van hun strategische plannen voor het GLB organiseren en een partnerschap tot stand brengen met de bevoegde regionale en lokale autoriteiten, de economische en sociale partners en het maatschappelijk middenveld”. In tal van landen, zoals België en Italië, is tot nu toe echter niet voldaan aan de voorwaarden voor een effectieve kennis en bijdrage van belanghebbenden en burgers. Onze organisaties vragen u na te gaan of er op nationaal niveau werkelijk transparante procedures zijn ingevoerd en of de lidstaten hebben uitgelegd hoe zij rekening hebben gehouden met de verwachtingen van de burgers.

De geringe ambitie van de ontwerpplannen is een punt van zorg voor ons gemeenschappelijk GLB. Om het Europese project te redden en in het algemeen belang, moet de Europese Commissie de uitdaging aangaan in deze laatste fase van het proces, die volledig onder haar verantwoordelijkheid valt. Het college van commissarissen dat over de validering van de strategische plannen zal beslissen, heeft de juridische en politieke bevoegdheid om de ambitie van onze regeringen op te krikken, zodat zij de verwachtingen van de burgers kunnen inlossen.

De doelstellingen van de “van boer tot bord (Farm to Fork)”- en de biodiversiteitsstrategieën moeten ten minste in de strategische plannen aan bod komen, met een duidelijk traject om ze te verwezenlijken, los van goede wil en intenties.

Als de lidstaten aandacht besteden aan de goedkeuring van hun ontwerpen door de Europese Commissie, zullen de burgers dat ook doen. De burgers kunnen geen genoegen nemen met een validering die de milieu-, klimaat-, gezondheids- en sociale doelstellingen van de EU in gevaar zou brengen.

Met vriendelijke groeten,

  • Vlaamse maatschappelijke organisaties die actief zijn op het gebied van het GLB (België – Vlaanderen)
  • Oostenrijkse maatschappelijke organisaties die zich bezighouden met het GLB (Oostenrijk)
  • Agroecology In Action, ImPAACte (België – Wallonië)
  • The Society for Territorial and Environmental Prosperity (Bulgarije)
  • Pour une autre PAC (Frankrijk)
  • Cambiamo Agricoltura (Italië)
  • Environmental Pillar (Ierland)
  • Por Otra PAC (Spanje)

Organisaties die deel uit maken van de ondertekenende coalities

  • Vlaamse maatschappelijke organisaties die actief zijn op het gebied van het GLB (België – Vlaanderen): Wervel, Boerenforum, Climaxi, FIAN Belgium.
  • Oostenrijkse maatschappelijke organisaties die zich bezighouden met het GLB (Oostenrijk): GLOBAL 2000, Friends of the Earth Austria, ÖBV, Via Campesina Austria, BirdLife Austria, Organic Association Erde & Saat, Austrian manufacturing union PRO-GE and others.
  • Agroecology In Action, ImPAACte (België – Wallonië): Agroecology In Action: Collectif 5C, Associations 21, Autre Terre, Ceinture Aliment-Terre Liégeoise, CNCD – 11.11.11, Le Début des Haricots, Eclosio, L’Agroecology Lab de l’Université Libre de Bruxelles, Entraide et Fraternité, Faune et Biotopes, Fédération des Services Sociaux, FIAN Belgium, FUGEA, Greenpeace Belgium, Inter-Environnement Wallonie, Inter-Actions ASBL, Maison Verte et Bleue, Mouvement d’Action Paysanne, Mutualité Chrétienne, Natagora, Observatoire de la Santé du Hainaut, Oxfam Magasins du Monde, Oxfam Solidarité, Paysans-Artisans, Quinoa ASBL, Réseau des Consommateurs Responsables, Rencontre des Continents, Réseau des GASAP, Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté, SAW-B, Solidaris, Terre-en-Vue, ULB-Coopération, Worms ASBL. ImPAACte: Greenpeace, IEW, Natagora, Nature et Progrès Belgique, WWF.
  • Pour une autre PAC (France): Afac-Agroforesteries, Confédération paysanne, Fédérations des associations pour le développement de l’emploi agricole et rural (FADEAR), Fédération nationale d’agriculture biologique (FNAB), Mouvement rural de jeunesse chrétienne (MRJC), RENETA (Réseau national des espaces-test agricoles), Réseau CIVAM (Centres d’Initiatives pour Valoriser l’Agriculture et Milieu rural), Terre de Liens, Terre et Humanisme, Union nationale de l’apiculture française (UNAF), Agir pour l’environnement, Compassion in world farming France (CIWF), Fédération des Conservatoires d’espaces naturels, Fédération des parcs naturels régionaux, Fondation Nicolas Hulot pour la Nature et l’Homme, France Nature Environnement, Générations futures, Greenpeace, Humanité et Biodiversité, Les Amis de la Terre, LPO, Réseau Action Climat, Welfarm, WWF, ActionAid France, Agter, ATTAC, Agronomes et Vétérinaires sans Frontières (AVSF), Comité français pour la solidarité internationale (CFSI), Coordination Sud, Ingénieurs sans Frontières — Agrista, Réseau Foi et Justice Afrique Europe, SOL – Alternatives Agroécologiques et Solidaires, Bio Consom’acteurs, Chrétiens dans le monde rural, Citoyens pour le climat, Commerce équitable France, Les Amis de la Confédération paysanne, Les Greniers d’Abondance, Miramap, RESOLIS, Secours Catholique, Slow Food, WWOOF France
  • Cambiamo Agricoltura (Italy): Lipu, Legambiente, WWF, SlowFood Italia, Federbio, Aiab, Associazione Italiana Agricoltura Biodinamica, ISDE Medici per l’ambiente, Pro Natura, AIDA – Associazione Italiana di Agroecologia, CIWF Italia Onlus, ACU – Associazione Consumatori Utenti, Rete Semi Rurali, Accademia Kronos.
  • Environmental Pillar (Ireland): An Taisce, Bat Conservation Ireland, BirdWatch Ireland, CELT (Centre for Environmental Living and Training), Coomhola Salmon Trust, Eco Advocacy, ECO-UNESCO, FEASTA, Forest Friends, Friends of the Earth, Global Action Plan Ireland, Gluaiseacht, Good Energies Alliance Ireland, Green Economy Foundation, Green Foundation Ireland, Hedge Laying Association of Ireland, Irish Peatland, Conservation Council, Irish Seed Savers Association, Irish Whale & Dolphin Group, Irish Wildlife Trust, Leave No Trace, Native Woodland Trust, The Organic Centre, The Rediscovery Centre Ireland, Sonairte, Sustainable Ireland Cooperative (Cultivate), Sustainable Projects Ireland (The Village), Vincent Wildlife Trust, VOICE, Wildlife Rehabilitation Ireland, Zero Waste Alliance.
  • Koalicja Żywa Ziemia (Poland): Forum Rolnictwa Ekologicznego im. Mieczysława Górnego, Fundacja Mała Wielka Zmiana. Fundacja Strefa Zieleni, Fundacja WWF Polska, Kooperatywa Spożywcza “Dobrze”, Nyeleni. Polska, Polski Klub Ekologiczny, Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami. Ekologicznymi EKOLAND – Oddział Lubelski, Stowarzyszenia Ekologiczno-Kulturalnego. „Ziarno”, Greenpeace Polska, Koalicja Społeczna Stop Fermom Przemysłowym. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Fundacja Zielone Światło, Zielone. Wiadomości, Instytut Spraw Obywatelskich, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Agroleśnictwa, FoodRentgen, Slow Food Warszawa, Stowarzyszenie What a Waste.
  • Por Otra PAC (Spain): Asociación Brinzal, Academia Española de Nutrición y Dietética, Asociación Galega de Custodia do Territorio, Asociación Mensa Cívica, Asociación Transhumancia y Naturaleza, Asociación Vida Sana, Centro de Estudios Rurales y de Agricultura Internacional, Confederación de Consumidores y Usuarios, Ecologistas en Acción, Ecovalia (Asociación Valor Ecológico CAAE), Federación Española de la Dehesa, Foro Asturias Sostenible, Foro de Redes y Entidades de Custodia del Territorio, Fundación Ecología y Desarrollo, Fundació Emys, Fundación Entretantos, Fundación Global Nature, Fundación Internacional para la Restauración de Ecosistemas, Fundación Nueva Cultura del Agua, Fundación Oso Pardo, Fundación Pau Costa, Fundación para la Conservación del Quebrantahuesos, Fundación Vida Sostenible, Ganaderas en Red, Germinando (Iniciativas Socioambientales GS Coop Mad), GOB Menorca (Grup Balear d’Ornitología), Greenpeace, Grupo de Rehabilitación de la Fauna Autóctona y su Hábitat, Justicia Alimentaria (Veterinarios Sin Fronteras), Madrid Agroecológico, Observatorio para una Cultura del Territorio, Plataforma de Ganadería Extensiva, Red de Ciudades por la Agroecología, Red Terrae (Asoc. Intermunicipal Territorio Reservas Agroecol.), Sociedad Española de Agricultura Ecológica, Sociedad Española de Ornitología, Trenca, WWF España, Xarxa de Custòdia del Territori