Veel mensen kiezen terug voor de goedkoopste prijs, want de energiefactuur slokt al zoveel op. Het is een normale reactie als je kijkt naar het huishoudboekje: op welke uitgaven kunnen we op korte termijn besparen? Kiezen voor voedsel van agro-ecologische en faire landbouw is echter een investering in de toekomst, schrijft onze collega Arthur. Zowel het beleid als wij als burgers moeten hiervoor gaan.

Voor een gezonde toekomst

De oorlog in Oekraïne is ondertussen al een tijd bezig. Ontzettend veel mensen lijden of moeten op de vlucht. Maar ook op ons voedselsysteem heeft de oorlog in Oekraïne een grote impact. Oekraïne is een graanschuur en een olievat. Daardoor stijgen de kosten voor gangbare en biologische boeren. En mensen kiezen er weer vaker voor om te besparen op voedsel. Een begrijpelijke reactie. Maar wat als we het anders zouden aanpakken?

Als we op de lange termijn kijken, dan zien we echter dat kiezen voor een agro-ecologische en faire landbouw, een investering is in de toekomst. We investeren in een vruchtbare bodem, in boeren en landarbeiders die vaardigheden ontwikkelen om gezond voedsel te telen rekening houdend met de lokale context, in een kimaatrobuust en biodivers landschap én in onze eigen gezondheid. 

Iedereen moet z’n eigen rekening bepalen of hij deze investering aankan. Voor sommige mensen zal dit niet het geval zijn, afgelopen jaren zijn er steeds meer mensen die moeten aankloppen bij voedselbanken. Maar zeker de midden- en hogere klasse hebben een keuze. Om ervoor te zorgen dat iedereen deze keuze mee kan maken, spelen de overheden een vitale rol, onder andere via publieke aanbestedingen.  

WWF publiceerde overgiens vorig jaar een studie waaruit bleek dat een duurzaam en gezond dieet niet per se duurder moet zijn dan wat we vandaag uitgeven aan ons voedsel. Door minder hyperbewerkt voedsel te consumeren en meer te kiezen voor een flexitarisch dieet kan je kosten besparen terwijl je een eerlijke prijs betaalt voor het product. Minder maar beter dus.  

Waar willen we naartoe?

Een studie van Universiteit Gent berekende de impact van de stijgende voedselprijzen door klimaatverandering bij verschillende landen. Voor rijke inkomenslanden veroorzaakt de prijsstijgingen een cascade-effect. Want, hoe meer mensen geld moeten uitgeven aan basisbehoeften zoals voedsel (en energie), hoe minder er in de portefeuille overblijft voor andere, minder essentiële uitgaven. Of de oorzaak van de stijgende voedselprijzen nu ligt bij oorlog of klimaatverandering, is volgens mij minder van belang.

De tijd van goedkoop voedsel, op kosten van landarbeiders, het milieu, de boeren en de belastingbetaler, zou wel eens gedaan kunnen zijn. Hoe gaan we hier als economie mee om? Hoe zorgen we ervoor dat het oude motto van landbouwbeleid ‘nooit meer honger’, wat een nobel streven blijft, kunnen combineren met eerlijke inkomen voor alle spelers en een gezond milieu?

Alvast niet door positieve toekomstplannen overboord te gooien. Zo misbruiken Agro-industriële lobbygroepen de huidige turbulentie om de farm to fork-strategie van de Europese Commissie terug af te voeren.

Zowel op het beleid, als voor het individuele gedrag, stelt de huidige storm op scherp waar we met z’n allen naartoe willen gaan. Samen beslissen we hoe het landbouwmodel van de toekomst er uit ziet, via onze aankopen en onze gemeenschappelijke beslissingen.