Wat is agroforestry?

Agroforestry – of boslandbouw – is een landbouwvorm waarin bomen, akkerbouw, grasland en/of dieren samen op hetzelfde perceel staan. Het is geen nostalgische terugkeer naar “vroeger”, maar een doordachte, toekomstgerichte landbouwvorm. Eén die ecologisch stevig onderbouwd is, én economische kansen biedt. Steeds meer boeren en boerinnen zetten ermee de stap naar meer veerkracht.

In Vlaanderen is ruimte schaars. Elk perceel telt. Precies daarom is het zo krachtig om met bomen te werken. Ze temperen weersextremen, zuiveren water, brengen meer organische stof in de bodem, leggen koolstof vast – zowel boven- als ondergronds – en maken landbouwsystemen robuuster. Ze versterken de nutriëntencycli, verlagen de afhankelijkheid van externe inputs, bieden extra inkomsten én dragen bij aan voedselproductie. En soms ook aan energievoorziening. Eén systeem, veel functies.

Bomen: ooit massaal verdwenen, nu dringend nodig

Na de Tweede Wereldoorlog koos Europa voor voedselzekerheid via schaalvergroting. Bomen stonden die visie letterlijk in de weg. Ze moesten verdwijnen om plaats te maken voor machines en monoculturen. Dat is gelukt. Maar vandaag blijft Europa ondanks dat alles sterk afhankelijk van voedselimport. En de bomen? Die zijn bijna overal verdwenen.

Tijd voor ommekeer. Want als we bomen doordacht inzetten, kunnen ze meer doen dan we vaak denken. Niet enkel biodiversiteit verhogen of schaduw bieden, maar ook productiviteit én weerbaarheid versterken. Geen bomen naast landbouw, maar bomen in landbouw.

Daarom zette Wervel in 2001 agroforestry op de kaart in Vlaanderen. We gingen op zoek naar pioniers, we brachten kennis binnen en trokken aan de kar van onderzoek, beleid en advies. Vandaag is er een breed gedragen consortium agroforestry, gecoördineerd door ILVO, waar landbouwers terecht kunnen voor begeleiding, inzichten en advies op maat van hun bedrijf.

Want bomen horen niet enkel in het bos. Ze horen thuis in de landbouw van morgen.

Bomen maken landbouw weerbaarder tegen het klimaat