Ga naar de inhoud

Agroforestry

Agroforestry is een landbouwsysteem waarbij bomen of struiken bewust gecombineerd worden met akkerbouw, groenteteelt of veeteelt op één perceel. Deze mix van landbouw en bosbouw versterkt de biodiversiteit, zorgt voor meer klimaatweerbaarheid en biedt economische kansen voor boeren. Bomen leveren immers meer dan hout: ze bieden schaduw, verbeteren de bodem, vangen water op en vormen een thuis voor nuttige dieren.

Bomen op het land door de jaren heen

Agroforestry is eigenlijk allesbehalve nieuw. Eeuwenlang stonden bomen centraal in het Europese landbouwlandschap. Denk aan houtkanten, hoogstamboomgaarden en knotwilgen langs weides. Deze systemen verdwenen grotendeels door schaalvergroting en de drang naar ‘efficiënte’ landbouw zonder obstakels. Maar met de huidige klimaatuitdagingen en de nood aan veerkrachtige systemen groeit de interesse opnieuw.

Agroforestry terug op de kaart

In Vlaanderen zette Wervel agroforestry vanaf 2001 opnieuw op de kaart. Wat begon als pionierswerk, groeide uit tot een breed gedragen beweging. Vandaag coördineert ILVO het Vlaams consortium Agroforestry waarin onderzoekers, landbouwers, beleidsmakers en middenveld samenwerken. Wervel blijft een actieve partner in dit verhaal.

Wil je meer weten?

Agroforestry biedt zowel ecologische als economische voordelen. Bomen verbeteren de bodemstructuur, bevorderen waterinfiltratie, bieden schaduw voor dieren en gewassen, en verhogen de biodiversiteit. Op termijn kunnen ze ook extra inkomsten genereren via hout, vruchten of noten. Bovendien maakt agroforestry landbouwsystemen veerkrachtiger tegen klimaatverandering.

Ja. Agroforestry hoeft geen grootschalig project te zijn. Ook op kleinere percelen kan het zinvol zijn om bomen of struiken te integreren, bijvoorbeeld als windhaag, voederhaag of schaduwbiedende boom. Het komt erop aan om een ontwerp te kiezen dat past bij het perceel, het bedrijf en de doelstellingen van de landbouwer.

Ja, de Vlaamse overheid voorziet subsidies voor agroforestry via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Daarnaast biedt het consortium Agroforestry, waar Wervel deel van uitmaakt, begeleiding en informatie op maat.

Je kan perfect stapsgewijs starten. Agroforestry draait om doordachte combinaties. Begin bijvoorbeeld met een proefstrook, een houtwal of een paar voederbomen in je weide. Zo krijg je inzicht in de dynamiek tussen bomen en je teeltsysteem.

Dat hangt af van het doel: wil je voeder, vruchten, stikstofbinding, houtproductie, schaduw of biodiversiteit bevorderen? Inheemse soorten zoals tamme kastanje, walnoot, meidoorn, hazelaar, wilg of els worden vaak gebruikt. Het is belangrijk om de juiste soort op de juiste plaats te zetten.

Zelf aan de slag?

Wervel biedt ondersteuning voor lokale overheden, organisaties en bedrijven die met agro-ecologie aan de slag willen. Ontdek ons aanbod en vraag een infosessie, workshop of filmvertoning op jouw maat aan.

Samen maken we landbouw veerkrachtiger. Mét bomen.