Wat als vertrouwen het echte kwaliteitslabel is? Op uitnodiging van het Zuiderhuis van de Provincie West-Vlaanderen bouwde Wervel op 21 mei 2025 een inspirerende uitwisselingsdag op rond PGS (het Participatief GarantieSysteem). Samen met een Filipijnse delegatie doken we in de praktijk van PGS, aangevuld met wetenschappelijke duiding en lokale ervaringen.

CSA De Goedinge: vertrouwen wortelt in de bodem

Op het veld van bioboer Maarten van CSA De Goedinge (Gent) kregen deelnemers een tastbare inkijk in hoe CSA-landbouw de principes van PGS belichaamt: transparantie, gezamenlijke evaluaties, gedeelde verantwoordelijkheid en gemeenschapsvorming. De interactie met de Filipijnse gasten legde treffende parallellen bloot: ook zij zoeken naar betaalbare, gedragen alternatieven voor formele certificering.

Labels kunnen vertrouwen niet vervangen

Dr. Ing. Ruben Savels (UGent) vulde het praktijkverhaal aan met een sterke wetenschappelijke onderbouw. Hij legde uit waarom labels het vertrouwen binnen een PGS-systeem nooit volledig kunnen vervangen, en hoe PGS perfect aansluit bij agro-ecologische waarden. Ruben gaf ook een inkijk in het traject naar een Vlaams agro-ecologisch PGS-model in ontwikkeling.

PGS in de praktijk: het voorbeeld van Voedselteams

Vanuit Wervel bracht Hilde het perspectief van Voedselteams. Daar werkt PGS vandaag al als een brug tussen consument en boer: geen anonieme controle, maar betrokkenheid en onderling vertrouwen. De sterkte ligt in PGS als middenweg waardoor je toch een garantie hebt, zonder complexe labels van de (inter)nationale markten en zonder zelf contact op te nemen met de boer. Vrijwilligers en producenten dragen het systeem, maar dat vraagt ook om ondersteuning en omkadering. Hilde maakte duidelijk wat werkt en wat nodig blijft.

Een gedeelde zoektocht naar rechtvaardige certificatie

De Filipijnse landbouworganisatie CANOFECO deelde hun ervaringen met PGS in opbouw. Voor boeren is het een werkbaar alternatief voor het dure en complexe biolabel. Voor de overheid een opstap naar bredere bio-certificering. Die spanning is herkenbaar, ook bij ons. Open gesprekken achteraf toonde waar er nog drempels en kansen zijn en zette de deur open voor toekomstige internationale samenwerkingen.

Afsluiten deden we met een maaltijd met LEF (Lokaal Ecologisch Fair). Een (h)eerlijke tafel vol verhalen, inzichten en verbondenheid. De Filipijnse gasten keerden huiswaarts met nieuwe ideeën, stevige contacten en een hernieuwd vertrouwen in waar boerenkracht toe kan leiden.

Wil jouw bestuur ook aan de slag met agro-ecologie en PGS? Wervel organiseert vormingen en uitwisselingen op maat van lokale en provinciale besturen. Contacteer ons via overheden@wervel.be.