Europese Agroforestry Federatie (EURAF): “Nu is de tijd voor agroforestry in Europa”
EURAF verklaring van Brussel, 10 okt 2012
Agroforestry, het met opzet combineren van de teelt van bomen met die van gewassen of dieren op éénzelfde perceel, is een sleutelelement van voedsel- en energiezekerheid in een onvoorspelbare wereld onder invloed van klimaatverandering en schaarste aan fossiele brandstoffen.
De Europese Agroforestry Federatie (EURAF) organiseerde de eerste Europese Wetenschappelijke Conferentie over agroforestry in Brussel op 9 en 10 oktober 2012, met deelnemers van 17 Europese landen en afgevaardigden uit de VS en Afrika. Bewijsmateriaal van de uitstekende productiviteit en efficiënte levering van ecosysteemdiensten werd bediscussieerd op de conferentie, waar meer dan 50 papers werden voorgesteld aan het publiek.
+40% landproductiviteit
Agroforestrysystemen omvatten alle vormen van bomen, op de randen van of in de begraasde of gecultiveerde percelen zelf. De productiviteit van agroforestrysystemen werd aangetoond door zowel gecontroleerde experimenten als getuigenissen van landbouwers, met stijgingen in landproductiviteit van 40% zonder bijkomende inputs. Agroforestry is ook deel van de oplossing voor de uitdaging op vlak van bio-energie die Europa momenteel te lijf moet, en zal jobs creëren die niet kunnen gedelokaliseerd worden. De ecosysteemdiensten die agroforestry verschaft zijn onder andere aanpassing aan en tegengaan van klimaatverandering, beheersing van bodemerosie, waterbescherming, biodiversiteitsbehoud, en brandpreventie in droge gebieden.
Alle EURAF-leden gingen akkoord met de 7 volgende conclusies:
- Traditionele agroforestrysystemen moeten erkend en vernieuwd worden. De adoptie van innovatieve agroforestrysystemen moet gepromoot worden.
- Agroforestrysystemen moeten volledig subsidiabel zijn voor betalingen uit de eerste pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). De beperking tot 50 bomen per hectare moet geschrapt.
- Een brede agroforestrymaatregel moet behouden blijven in de tweede pijler van het GLB om landbouwers te helpen agroforestrysystemen op te starten (inclusief hagen) aangepast aan hun natuurlijke omgeving.
- Een agroforestrymaatregel die landbouwers helpt om bedreigde traditionele agroforestrysystemen te beheren en te vernieuwen, moet deel uitmaken van de tweede pijler van het GLB.
- Vermits agroforestry in heel Europa kan toegepast worden, zouden agroforestrymaatregelen uit de tweede pijler verplicht kunnen zijn voor alle lidstaten in de volgende plattelandsontwikkelingsregels.
- Agroforestrysystemen zouden moeten in aanmerking komen als deel van de ecologische aandachtsgebieden (ecological focus area) van landbouwbedrijven.
- De voordelen van agroforestrysystemen voor aanpassing aan en tegengaan van klimaatverandering zouden moeten erkend en verrekend worden in het Klimaatbeleid van de Europese Unie.
Meer gedetailleerde suggesties voor een agroforestry-vriendelijk GLB zijn beschikbaar op de EURAF website: www.agroforestry.eu
oproep voor Vlaanderen
De Werkgroep voor Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw (Wervel vzw) wil de Vlaamse overheid bedanken voor haar logistieke steun van deze eerste Europese agroforestry-conferentie, maar pleit tegelijk voor een pro-actieve houding van de Vlaamse landbouwadministratie ten aanzien van agroforestry in Vlaanderen. Wervel hoopt dat – zoals geadviseerd werd door MINA en SALV – overblijvende juridische barrières versneld worden weggewerkt, bestaande bedrijfsbegeleidingsorganen (zoals VLM) zich intern bijscholen om landbouwers te kunnen bijstaan inzake agroforestry en dat over agroforestry veel breder wordt gecommuniceerd. Pas dan maakt agroforestry echt kans en kan de magere adoptie (een handvol in 2012) opgeschaald worden naar een significant areaal in Vlaanderen.