Wat is een samenwinkel en waar vind je ze?
Zoek jij naar manieren om lokaal, ecologisch en fair te winkelen? Waarbij deze waarden centraal staan, en niet een snelle winst? Dan is een samenwinkel misschien wel iets voor jou. In heel het land slaan meer en meer burgers de handen in elkaar om een positief alternatief te bieden voor de traditionele supermarkten. Wat is een samenwinkel precies? En waar vind je ze? Of wil je inspiratie om er zelf één op te starten? Hier vind je meer informatie.
Wat is een samenwinkel?
Je hebt samenwinkels in alle soorten maten en gewichten. Voor Wervel zijn volgende elementen nodig om te spreken van een samenwinkel:
- Een samenwinkel (h)erkent LEF-voedselsystemen. Lokaal, ecologisch en fair voor zowel de boer als de eter.
- Het is een collectief alternatief, met een sterke betrokkenheid van burgers en boeren
- De winkel streeft geen winst na
Samenwinkels kunnen de vorm aannemen van een supermarkt, een afhaalpunt, of alles wat er tussen zit. Juridisch bekeken kan het een coöperatie of een vzw zijn (als ze te klein zijn voor een coöperatie). Ze kunnen werken met, of zonder lidmaatschappen, vrijwilligers of werknemers. De verschijningsvorm doet er dus eigenlijk niet zo heel hard toe, wel de waarden die in de winkel centraal staan.
Elke samenwinkel zal andere prioriteiten stellen in de waarden: in sommige winkels vind je bijvoorbeeld geen dierlijke producten of producten van buiten Europa, terwijl je in andere winkels sterker wordt nagedacht over een eerlijke prijs voor elke schakel in de voedselketen. Wie dat bepaalt? Dat zijn degenen die de samenwinkel vorm geven. Niet voor niets worden samenwinkels een ‘oefening in economische democratie’ genoemd.
Waar vind je samenwinkels in Vlaanderen en Brussel?
West-Vlaanderen
Oost-Vlaanderen
- Akker en Ambacht, Gent
- Eco & fair, Herzele en online
- VLAS, Gent
- Winkel in zicht, Gent, Lochristi, Hansbeke en Brakel
Antwerpen
- CoopSaam, Essen
- de Coöperant, Antwerpen (in opstart)
- Rico.lab, Deurne
Vlaams-Brabant
- Content, Leuven
Brussel
- BEES coop, Schaarbeek
- Bloum, Vorst
- BOS coop (in opstart)
- Molleke, Brussel
- Le Pédalo, Elsene
- wAnderCoop, Anderlecht
- Bab’l Market, Sint-Pieters-Woluwe
In Nederland
Ken jij nog een samenwinkel die hier niet op staat? Laat het ons weten via samenwinkels@wervel.be
Wat doet wervel voor samenwinkels?
Ben jij als lid, leverancier, klant, werknemer of bestuurder actief bij een samenwinkel? Dan ben je zeker welkom in ons lerend netwerk Samenwinkels. Elk trimester organiseren we een bijeenkomst bij één van de leden en bespreken we actuele thema’s die leven bij de leden. Hiervoor nodigen we waar opportuun ook externe experts voor uit. Waar mogelijk gaan we samen op zoek naar gezamenlijke oplossingen. Wil je deelnemen? Stuur dan een mailtje naar samenwinkels@wervel.be.
Als je actief bent bij een samenwinkel, wil je meestal je verhaal delen, zodat ook anderen hiermee aan de slag kunnen. Vaak heb je echter je handen al vol, en kan je daar de tijd niet voor vrijmaken. Daarom halen we bij Wervel onze megafoon boven. We gebruiken onze eigen kanalen en die van partners om samenwinkels meer zichtbaarheid te geven en anderen te inspireren om er ook mee aan de slag te gaan.
Wil je zelf starten met een samenwinkel?
Zoek je medestanders en wil je hen overtuigen om van start te gaan? Maar ben je nog een beetje zoekende naar het hoe en wat? Wervel biedt inspiratiesessies aan om samen met een aantal trekkers een samenwinkel uit te bouwen. Vanuit ons netwerk en onze ervaring delen we tips en tricks voor de opstart. Ben je geïnteresseerd, dan kan je je vrijblijvend aanmelden via onderstaand formulier.