Op dinsdag 16 juni kondigde de Europese Commissie een uitgebreide openbare consultatie
aan over het Europese handelsbeleid dat sterk in vraag gesteld is naar aanleiding van de Covid19 pandemie. Voor België en de andere lidstaten is dit een niet te missen gelegenheid om het
huidige model voor handels-en investeringsakkoorden grondig ter herzien.

De Belgische ‘Stop EU-Mercosur coalitie’ roept de Belgische regeringen en parlementairen op
om deze gelegenheid te grijpen en te beginnen met het verwerpen van dit akkoord dat de
essentiële beginselen inzake duurzame ontwikkeling en respect voor de mensenrechten en
sociale rechten niet bevordert.

De Covid-19-crisis heeft de kwetsbaarheid van het sterk verweven mondiale economische
systeem aan het licht gebracht, waarbij de gezondheids- en voedselsector bijzondere aandacht
krijgt. Het gebrek aan maskers en beschermingsmiddelen voor de gezondheidswerkers en de
haast bij de lokale producenten hebben aangetoond dat liberalisering ten koste van alles niet de
oplossing is.
In die context wordt de voortgang van de onderhandelingen voor een handelsakkoord tussen
de EU en de Mercosurlanden (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay) niet alleen vertraagd
door Covid-19, maar ook door de politieke positie van de Braziliaanse president Bolsonaro die
onder druk staat en door de slechte economische situatie in Argentinië. Maar ondanks de
bedenkingen die ook door verschillende Europese parlementen en staten zijn geuit, staat de
sluiting van deze overeenkomst nog steeds op de agenda.

De Belgische coalitie ‘Stop EUMercosur’, die landbouworganisaties, ngo’s en vakbonden samenbrengt, wil daarom de zeer
toxische gevolgen van dit vrijhandelsakkoord onder de aandacht brengen in een
gemeenschappelijk standpunt.

 74% VAN DE IN BRAZILIË GEBRUIKTE GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN
ZIJN IN EUROPA VERBODEN.

Het dominante agro-industriële model in de Mercosurlanden is gebaseerd landroof door een
minderheid van grootgrondbezitters en op het massale gebruik van pesticiden en GGO’s
(genetisch gemodificeerde organismen) en van antibiotica en groeihormonen in de veehouderij.
De overeenkomst tussen de EU en de Mercosur voorziet in de volledige afschaffing van de
douanerechten voor 82% van de Europese landbouwinvoer uit de regio en in preferentiële tarieven voor gevoelige producten. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de invoer van 99.000 ton rundvlees uit de Mercosur, die tegen een verlaagd tarief in Europa zou kunnen worden
ingevoerd. Aan de andere kant zouden de grenscontroles verminderd worden om de handel te
vergemakkelijken en de kosten te verlagen, waardoor de mogelijkheid om problemen op te
sporen en te verhelpen wordt beperkt.

De inhoud van de overeenkomst zal de familiale landbouw aan beide zijden van de Atlantische
Oceaan marginaliseren ten gunste van de agro-industrie en zal ook de Europese
voedselzekerheid bedreigen. “Het is niet met het ondertekenen van handelsovereenkomsten
zoals die tussen de EU en Mercosur dat we de herlokalisering van onze landbouw en een transitie
van onze voedselsystemen zullen bereiken, zoals de Europese Commissie in haar nieuwe ‘Boer
tot bord’-strategie bepleit. Dit gebrek aan consistentie is gevaarlijk. Onze boeren kunnen niet
worden onderworpen aan tegenstrijdige richtlijnen om hogere productienormen te respecteren,
terwijl ze wel moeten concurreren met productie waarvoor laksere normen gelden”, zegt Luc
Vankrunkelsven van Wervel en Boerenforum.

BRAZILIË, PARAGUAY EN ARGENTINIË BEHOREN TOT DE 10 LANDEN WAAR DE ONTBOSSING HET MEEST VERWOESTEND IS.

80% van de ontbossing in de Mercosur, die zowel het Amazonewoud, als de Cerrado en de
Chaco, treft is te wijten aan landbouw- en veeteeltactiviteiten en draagt in belangrijke mate bij
tot de toename van de CO2-uitstoot. Deze versterken op hun beurt het fenomeen van de
opwarming van de aarde. “De EU-Mercosur deal zal de industriële landbouw verder intensiveren.
Bij ons krijgen dieren in vervuilende megastallen soja te eten uit recent ontboste gebieden aan
de andere kant van de Oceaan. Dat is pure waanzin op het vlak van milieu en klimaat. De beelden
van de talloze vuurhaarden in het Amazonegebied afgelopen zomer staan nog op ieders netvlies
gebrand. Een economische model dat dit soort rampen veroorzaakt, mogen we niet in stand
houden”, benadrukt Sebastien Snoeck van Greenpeace België.

RECHTEN VAN WERKNEMERS EN INHEEMSE VOLKEREN NIET GEGARANDEERD

“Brazilië heeft de fundamentele arbeidsnorm 87 van de IAO inzake de vrijheid van vereniging niet
geratificeerd, maar respecteert ook niet de normen die het wel heeft geratificeerd. Het
Internationaal Verbond van Vakverenigingen (IVV) heeft Brazilië toegevoegd aan de lijst van de
tien slechtste landen ter wereld op het gebied van de eerbiediging van de arbeidsrechten. De
vooruitgang die de afgelopen jaren is geboekt op het gebied van sociale ontwikkeling en
arbeidsrechten is onder Bolsonaro teruggedraaid”, stelt Sharon Burrow van het IVV.

Bovendien zal de toenemende druk van de commerciële uitbating van het Amazonewoud de
sociale en milieuconflicten, die de inheemse volkeren die in dit gebied leven reeds treffen, nog
doen toenemen. De overeenkomst tussen de EU en de Mercosur creëert echter geen kader voor
de bestraffing van schendingen van rechten. “Dit is een constante eis van het maatschappelijk
middenveld: de naleving van de sociale en milieuafspraken moet even bindend zijn als de andere
clausules van de handelsovereenkomst. Overtredingen van deze afspraken moeten krachtigere
worden aangepakt dan met aanbevelingen of een expertenverslag”, zegt Els Hertogen van
11.11.11.

De vragen die de gezondheidscrisis oproept en die aanleiding zijn voor de consultatie van de
Europese Commissie, bieden een unieke gelegenheid om het huidige economische model
drastisch om te gooien, om sociale rechtvaardigheid en milieubehoud te garanderen.
Om deze redenen roept de Belgische coalitie “STOP EU-MERCOSUR” de regeringen in België en
alle Belgische parlementairen op om zich te verzetten tegen dit handelsakkoord