Biodiversiteit van de veestapel

Het levensonderhoud van herders en kleine boeren wordt bedreigd door het steeds toenemende verlies aan land waarop hun dieren kunnen grazen, beperkingen van hun mobiliteit, onaangepast of ongeschikt overheidsbeleid en een gebrek aan diensten voor dierengezondheid en andere. Deze ontwikkelingen zorgen ook voor een toenemend verlies van veesoorten en –rassen die voorzien in het levensonderhoud en levensstijlopties op het platteland.

Het is alarmerend dat het nemen van patenten op kweekprocessen en individuele genen de rechten van gemeenschappen en individuen kan beperken om hun veestapel voort te planten, te onderhouden en te gebruiken zoals ze dat willen, en dus een bedreiging vormen voor de leefbaarheid en continue ontwikkeling van de rassen. Bijvoorbeeld: een breed patent dat recent door Monsanto geclaimd werd in 160 landen zou, indien goedgekeurd, de rechten van kwekers beperken om algemeen toegepaste kweektechnieken voor varkens te gebruiken.

Veehouders hebben gedurende duizenden jaren hun eigen veestapel voortgezet en verbeterd. Door dit proces hebben ze een ruime waaier van veerassen gekweekt die aangepast zijn aan hun specifieke omgevingen. Deze diverse rassen zijn een resultaat van opzettelijke, collectieve actie vanwege veehouders om een diertype te ontwikkelen dat past bij hun economische, sociale, culturele en ecologische noodzaken op vlak van voedselzekerheid en dat het gebruik van beschikbare hulpbronnen optimaliseert. Rassen zijn niet alleen een groep dieren met specifieke genetische eigenschappen; ze vormen ook een belangrijk cultureel erfgoed dat het rijke volume van kennis weerspiegelt van de gemeenschappen die deze rassen ontwikkeld hebben.

Deze lokaal ontwikkelde rassen zijn aangepast aan moeilijke omstandigheden: droogtes, ziektes, een slechte kwaliteit van veevoer. Ze vormen dus een belangrijke bron van genetische diversiteit voor de toekomst. Uitroeiing van rassen vormt niet alleen een gevaar voor hun houders, maar ook voor de mogelijkheden van de mensheid als geheel om zich constant aan te passen aan ecologische en economische veranderingen.

De inherente rechten van veehouders op het voortgezet gebruik en de ontwikkeling van hun eigen veestapel en kweekpraktijken zouden erkend moeten worden. Nationale overheden moeten deze rechten en de bijdrage van veehouders aan nationale economieën erkennen en hun beleid en wettelijke kaders hieraan aanpassen. Dit is in het bijzonder belangrijk om te voorkomen dat geprobeerd wordt om het systeem van intellectuele eigendomsrechten te gebruiken om controle te verwerven over dierlijke hulpbronnen die een belangrijk onderdeel zijn van de voedselvoorziening van de wereld.

Het middenveld en anderen die hierom geven zouden moeten bijdragen aan de inspanningen van veehouders om hun rechten formeel erkend te krijgen.

De workshop werd georganiseerd door de ‘League for Pastoral Peoples and Endogenous Livestock Development’ (http://www.pastoralpeoples.org) en ondersteund door de ‘Rockefeller Foundation’, ‘Misereor’ en ‘Swedibo’

Meer informatie op http://www.pastoralpeoples.org/bellagio/index.htm

Over BIO-IPR –- BIO-IPR is een onregelmatige listserver, geproduceerd door GRAIN. Het doel ervan is om nieuws en informatie te circuleren over recente ontwikkelingen op het gebied van intellectuele eigendomsrechten die verband houden met biodiversiteit en kennis hieromtrent. BIO-IPR is een strikt niet-commerciële en educationele dienst voor non-profitorganisaties en individuen, actief in de strijd tegen de invloed van intellectuele eigendomsrechten op het leven. De visie die wordt uitgedrukt in ieder bericht is die van de respectieve, aangeduide auteur of auteurs.

GRAIN is een kleine internationale NGO die werkt aan de versterking van de invloed van boeren op de agro-biodiversiteit en lokale kennis, vooral in ontwikkelingslanden. Zie ook : http://www.grain.org